De Concept Projectopdracht voor het ontwikkelen van een nieuw verkeersveiligheidbeleid van de gemeente Maastricht lijkt onvoldoende ambitieus als het gaat om het in concrete maatregelen omzetten van hogere fietsveiligheid. Een visie vaststellen is heel belangrijk, maar onvoldoende als het wat de fietsinfrastructuur betreft daarbij blijft.
“Verbeteringen vinden plaats daar waar zich kansen voordoen” staat in het concept: dat klinkt erg vrijblijvend. Terecht concludeert het gemeentebestuur dat gedrag ook door infrastructuur wordt bepaald. Als we naar Maastricht kijken vanuit de uitgangspunten van Duurzaam Veilig, zien we talrijke locaties waar de (fiets)infrastructuur tekort schiet. Het zijn vooral de fietsers die in Maastricht geen sluitend eigen veilig netwerk hebben. De matige positie van de fietsers blijkt ook uit de enquête: fietsers voelen zich vergeleken met automobilisten en voetgangers in Maastricht het minst veilig in het verkeer en de meeste knelpunten zijn fietsknelpunten.
Als we meer verkeersveiligheid willen denkt de Fietsersbond dat aan de Projectopdracht Verkeersveiligheidsbeleid een concrete uitvoeringsparagraaf, mét budget, voor fietsvoorzieningen moet worden toegevoegd.
De door het gemeentebestuur gepresenteerde ongevallencijfers geven de fietsongevallen niet specifiek weer. De fietsongevallen binnen deze cijfers zijn zwaar ondergeregistreerd want ze zijn afkomstig van politiestatistiek die slechts zo’n 60% van de ongevallen bevat. De politie heeft geen weet van fietsongevallen die eenzijdig zijn of tussen (brom)fietsers onderling. De SWOV kijkt in haar Factsheet Ernstig verkeersgewonden 2015 ook naar ziekenhuisgegevens en schat daarmee dat het aantal ernstig verkeersgewonden landelijk gezien niet daalt maar stijgt. Dat komt waarschijnlijk door een toename van ongevallen met fietsers. De helft van het aantal ernstig verkeersgewonden zou dan fietser zijn. Om het stijgend aantal ernstig verkeersgewonde fietsers en ouderen terug te dringen heeft de landelijke overheid al in 2012 aan gemeenten een Beleidsimpuls Verkeersveiligheid gepresenteerd met daar ook een een model aanpak Veilig Fietsen. Maastricht heeft dat nog niet gestructureerd opgepakt en dat kan nu goed gemaakt worden.
Dat gedrag mede wordt gestuurd door infrastructuur en andere omstandigheden heeft natuurlijk niet alleen op rijgedrag betrekking, maar ook op mobiliteitsgedrag. Een verkeersveilige openbare ruimte waar de fietser een prominente plaats heeft, is dan ook een belangrijke voorwaarde voor een hoog fietsgebruik.