Van de 5 bruggen over de Maas trekt de oudste (Sint Servaasbrug) de meeste fietsers (zo’n 8500 per dag). Het is op zichzelf een aantrekkelijke autovrije brug. Wel hebben fietsers toenemend last van hinder doordat de brug omhoog staat voor grotere schepen. Ook zijn er veel hinderlijke activiteiten op de routes er naar toe. Sportfietsers zie je hier dan ook hoogst zelden.
Ook de Wilhelminabrug wordt inmiddels massaal gebruikt door fietsers, scooteraars, andere lichte voertuigen als scootmobielen en niet te vergeten erg veel bussen. Het is de enige binnenstadsbrug die scooters kunnen gebruiken, daarom zijn die er nadrukkelijk aanwezig. Voor fietsers is de brug onderdeel van de verkeerslichtenvrije route Randwyck – Bloemenweg – Parallelweg – Sint Maartenslaan – Markt waardoor er ook veel groepen studenten fietsen. Een afscheiding tussen langzaam verkeer en bussen ontbreekt helaas. Het T-kruispunt met de Franciscus Romanusweg is een gevaarlijk punt. Beperkend is het ontbreken van een fietsverbinding over het spooremplacement, want daardoor is de brug voor Maastricht oost moeilijk te bereiken.
In het najaar van 2003 is de Hoeg Brögk in gebruik genomen. Hoewel deze brug alleen via trappen of liften toegankelijk is, rijden er dankzij de bestemmingen in de omgeving toch dagelijks zo’n 4000 fietsers. Heb je kinderen mee, rij je op een bakfiets of driewielfiets, dan heb je niet veel aan deze brug. De trappen hebben ook een voordeel: ze houden de verbinding scootervrij. Een planningsfout heeft er helaas toe geleid dat de vele fietsers die vanaf de Bloemenweg of overweg naar deze brug fietsen een gebrekkige toegang tot Plein 1992 hebben. Een ontwerpfout heeft ertoe geleidt dat de lift op de westoever achter de Maasboulevard ligt en geen verbinding biedt met het park.
De J.F. Kennedybrug is van groot belang als verbinding tussen Maastricht West en Randwyck, de grootste werklocatie van Limburg met zo’n 16.000 arbeidsplaatsen, het academisch ziekenhuis, twee faculteiten en andere opleidingen. Veel studenten, werknemers en scholieren gebruiken de brug. Maar het oversteken van de auto-aansluitingen vereist snel reageren. Die oversteken maken de brug ongeschikt voor onzekere fietsers zoals kleine kinderen en ouderen. Het fietspad heeft al jaren technische mankementen. Door een verkeerde oppervlaktebewerking is sinds de jaren ’90 het afschot aangetast, waardoor er bij nat weer waterbanen over het fietspad lopen. Ook ontbreekt fietspadverlichting. Als gevolg van de centrale verlichtingsmasten tussen de rijbanen ligt het linkergedeelte van het fietspad in de harde schaduw van de vangrails. Tenslotte zijn de fietspaden wat smal om ruimte te bieden aan snellere fietsers en bromfietsers.
De Noorderbrug biedt fietsers een doorstroomroute tussen Maastricht noordwest en noordoost. Het fietspad is ruim maar de omgeving heel lawaaierig door extreem veel autoverkeer en het ontbreken van afschermende maatregelen. Door de hoge ligging zijn er weinig aantakkingen, vooral de verbindingen met de Maasoevers zijn zwak. Hier fiets je in een verkeersomgeving: de afstand tussen de laatste woning op de ene oever en de eerste woning op de andere oever is ruim 2,5 kilometer. Met een gewone stadsfiets moet je hier wat vechten tegen hellingen en tegenwind. Op deze brug zie, hoor en ruik je dan ook relatief veel brommers en scooters.
Ten noorden van de Noorderbrug is de volgende vaste Maaskruising bijna 12 kilometer verder, namelijk de autowegbrug bij Stein (voorzien van fietspaden, vermoedelijk de meest lawaaierige van de regio). Fijner en dichterbij is de overgang met het pontje Uickhoven-Geulle dat echter alleen in de zomermaanden vaart.
Ten zuiden van de Kennedybrug is de volgende vaste maaskruising 10 kilometer verder, bij de stuw van Lixhe. Aangenamer en veiliger is het fiets/voetveer tussen Eijsden en Lanaye dat in mei 2004 in gebruik is genomen. Ook dat pontje vaart seizoensgebonden.
De toekomst
Aanvullende mogelijkheden om de Maas over te steken zullen vermoedelijk leiden tot toename van fietsgebruik.
In 2023 zal tussen Borgharen en Boscherveld een nieuwe fietsbrug worden gebouwd die aansluit op de Stuwweg. Via een omweg van enkele kilometers sluit de Stuwweg aan op Boscherveld.
Ook staat in een gemeentelijk plan een brug ingetekend tussen het Bassin en Wyck. Maar in 2021 besluit de gemeente uitdrukkelijk om géén fietsroute naar die locatie te bouwen (maar een weg voor alleen auto’s en een pad voor voetgangers, de facto een fietsverbod). Daarom houden wij ombouw van de spoorbrug in beeld, want dat heeft veel fietspotentie.