Station – Centraal – Station

De combinatie van fiets en trein beter laten concurreren met de auto.

Het station is een belangrijke fietsknoop en de treinfietser moet zowel met goede stallingen als met goede routes worden gefaciliteerd. Alleen zo kan de fiets-treincombinatie regionaal enigszins concurreren met de auto.

Landelijk gebruikt bijna de helft van de treinreizigers de fiets als voor- of natransport en is maar liefst 1 op de 3 fietsers in het stadscentrum een treinfietser. Het gebruik van de stationsstalling is in Maastricht lager dan in de Randstad. Dat kan erop wijzen dat Maastrichtenaren ook relatief weinig van de trein gebruik maken.

De Maastrichtenaren zitten dan ook hoofdzakelijk in de auto als ze buiten de stad moeten zijn. Het is beredruk op Noorderbrug en J.F. Kennedybrug zo weten de fietsers die erlangs moeten rijden. De overheden hebben dit gefaciliteerd met recente investeringen van bijna 1 miljard euro in de auto-infrastructuur voor A2 en Noorderbrugtracé.

Er is in ieder geval genoeg reden om de regionale mobiliteit en andere langere afstandsverplaatsingen duurzamer te maken door het bevorderen van het gebruik van de combinatie fiets en trein door een sterkere positie van zowel voor- als natransport.

Fietsers die naar het station fietsen moeten een trein halen en willen daarom doorfietsen. Het is daarom zowel voor het fietssysteem als voor het treinsysteem van belang dat er snelle routes vanuit alle stadsdelen, ook vanuit west, naar het station beschikbaar zijn.

Onderzoek wijst uit dat de fietsbereikbaarheid van het station vanuit een groot aantal wijken niet zo evident is. De noord-zuidverbindingen hebben de hoogste kwaliteit en kunnen nog beter, maar de grote wijken vragen ook om goede oost-westverbindingen.

Station Maastricht met radiale routes versie 2
Station Maastricht met de “beste” fietsschakels (blauw) van dit moment en opties voor sterke verlengingen (rood). De binnenstad maakt de relatie van de westelijke woonwijken met het station voor de fiets problematisch. Maastricht heeft vanuit Maastricht west wel een robuuste busas naar het station. Voor regionale verplaatsingen staat de auto er echter het beste voor.

Om de rode lijnen te realiseren zijn de volgende maatregelen nodig;

  • een vlot te nemen kruispunt bij de Wilhelminasingel, bij voorkeur zonder verkeerslichten
  • veiliger en vlotter oversteken aan weerszijden van overweg Duitse Poort
  • realisatie van De Groene Uitloper
  • fietsstroken / fietsvoorzieningen op de Adelbert van Scharnlaan
  • een nieuwe fietsroute Parallelweg – Botermijn – Francois de Veijestraat, idealiter met ook een afsplitsing over de spoorbrug

Wens: fietsverbinding Parallelweg – Botermijn – Francois de Veijestraat

De ontwikkeling van de Veije en Botermarkt, de verwaarloosde noordpunt van Wyck,  biedt een unieke kans om met de toevoeging van één (!) schakel parallel aan het spoor een lange, robuuste, conflictarme fietsverbinding met grote gebruiksmogelijkheden te maken!

Wyck noord
De realisatie van een doorgaande fietsverbinding bij de transitie van het gebied de Veije levert een sterk verbeterde stationsbereikbaarheid op maar dat is zeker niet het enige: het kan de fietsontsluiting op de oostoever als geheel naar een veel hoger niveau optillen.

Het station wordt dan vanuit de noordkant veel beter ontsloten, maar niet alleen dat. Toevoeging van deze schakel levert een aaneengesloten fietsroute op tussen noordrand en zuidrand van de stad.

Bedenk eens wat allemaal verbonden is als deze schakel een realiteit wordt:
Bunde, Beatrixhaven, station Noord, Hotelschool, Limmel, ontwikkelingsgebied Veye/Wyck Noord (op dit moment winkelgebied met 2 supermarkten), hoofdkantoor DSM, centraal station NS, Wyck, aansluitende oost-westfietsroutes, Heugemerveld, Groene Loper, Randwyck (met station, MUMC, UM, grootste werklocatie van Limburg), bedrijvengebied Molensingel, Heugem, De Heeg, bedrijventerreinen Maastricht Zuid, Fun Valley, Oost-Maarland, Maasvallei met iets verderop Eijsden!

De ligging parallel aan de spoorlijn maakt deze verbinding gestrekt en conflictarm.

Er ligt dus een grote verantwoordelijkheid bij het stadsbestuur en de stedenbouwkundigen om lopen én fietsen ook in dit gebied primair te stellen (=het STOP-principe toepassen).

Wens: ombouw spoor Maastricht – Hasselt tot snelfietspad

Het als fietspad inrichten van het voormalige spoor naar Hasselt en de bijbehorende spoorbrug over de Maas, maakt een comfortabele fietsroute tussen Maastricht noordwest en het station mogelijk. De plannen van de gemeente voorzien hier op dit moment niet in. Binnen de gemeente wordt gedacht aan een iets zuidelijker locatie voor een nieuwe brug, gunstiger voor voetgangers maar met een zwakkere aansluiting op het fietsnetwerk.

De brug zal wel moeten worden aangepast aan de huidige eisen van scheepvaart (hoger en met minder peilers).

De betekenissen van een fietspad over het spoorbrugtracé zijn talrijk:

  • de betere bereikbaarheid van het station vanuit Maastricht west
  • de groei van Maaskruisend fietsverkeer buiten de binnenstad om
  • een aantrekkelijke, veilige en korte fietsverbinding tussen de oevers, zonder verkeerslawaai
  • uitstekende mogelijkheden voor het verknopen van fietsroutes
  • een rol bij de ontwikkeling en het toekomstige gebruik van het gebied tussen Viaductweg en Wyck (het huidige “winkelcentrum Noorderbrug” met omgeving),
  • het behoud van het spoortracé door een nieuwe functie
  • een mogelijke doorzetting als greenway naar Lanaken
  • medegebruik door voetgangers (veel kortere oversteek dan de Noorderbrug) en voor wandelaars een aansluiting op de Biesenweg bij Boschpoort in de vorm van een trap

Tenslotte
Ook heel veel andere verbeteringen op het hoofdnetwerk van Maastricht kunnen kleine stapjes bijdragen aan een betere verbinding met het station. Noodzakelijk daarvoor is het besef dat trein en station niet alleen dienen om klanten naar Maastricht te halen, maar ook om Maastrichtenaren op bestemmingen buiten de stad te krijgen. Voor zulke reizigers is niet de binnenstad maar het station de bestemming.